ตรวจมะเร็งเต้านม %% หนึ่งในโรคที่ผู้หญิงทั้งโลก รวมทั้งในไทย พบเจออยู่บ่อยครั้ง

[www.SeoNo1.co.th]

 มะเร็งเต้านม เป็นหนึ่งในโรคที่เพศหญิงทั่วโลก รวมทั้งในไทย เผชิญอยู่หลายครั้ง รวมทั้งยังคงเป็นเรื่องสำคัญทั้งยังด้านสาธารณสุข การดูแลรักษา รวมทั้งการดูแลคุณภาพชีวิตของคนไข้ ตัววิธีการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมในปี 2568 ได้มีการพัฒนาขึ้นอย่างต่อเนื่อง ทั้งในเรื่องของเทคโนโลยีทางด้านการแพทย์ แนวทางรักษาผู้ป่วยเฉพาะบุคคล (personalized medicine) และก็การดูแลร่วมของหลายๆสหสาขาวิชาชีพ ทางเหล่านี้หมายมั่นให้ไม่เพียงแค่ "หายจากโรค" แต่ยังลดการกลับเป็นซ้ำ ปรับปรุงคุณภาพการดูแลรักษา และคิดถึงผลข้างเคียงที่มีต่อร่างกายและจิตใจของผู้เจ็บป่วยด้วย



บทความนี้จะพาไปสำรวจขั้นตอนการรักษาโรคโรคมะเร็งเต้านมที่ทันสมัยในปี 2568 — ตั้งแต่การวินิจฉัยแบ่งจำพวกย่อย (subtype) การเลือกแนวทางผ่าตัดหรือรักษาเสริม วิธีใหม่ๆอย่างฉายรังสีข้างในห้องผ่าตัด (IORT) การใช้ยาเคมีบรรเทา ยาต้านฮอร์โมน ยามุ่งเป้า และก็ภูมิคุ้มกันบำบัด รวมถึงการดูแลคุณภาพชีวิตข้างหลังการรักษา เพื่อให้ผู้อ่านรู้เรื่องทางต่างๆได้อย่างเป็นธรรมชาติ เข้าใจง่าย รวมทั้งสามารถนำไปปรับใช้หรือมีความรู้ความเข้าใจเพื่อการผลักดันและสนับสนุนผู้ที่มีการเกี่ยวข้องได้

การวินิจฉัยและจัดหมวดหมู่จำพวกของโรคมะเร็ง (Subtype)

ก่อนจะมีการเลือกแนวทางรักษาใดๆก็ตามจำเป็นที่จะต้องตรวจชิ้นเนื้อมะเร็ง แล้วก็ทำย้อมสีหรือทดลองทางห้องปฏิบัติการเพื่อตรวจตัวรับฮอร์โมนเอสโตรเจน (ER) ตัวรับโปรเจสเตอโรน (PR) โปรตีน HER2 และตัวชี้วัดการเจริญเติบโตของเซลล์ดังเช่นว่า Ki‑67 เพราะแต่ละชนิดมีพฤติกรรมโรคและการตอบสนองต่อการดูแลรักษาที่ไม่เหมือนกัน เช่น

- Luminal A — มักจะมีตัวรับฮอร์โมน ER/PR เป็นบวก, HER2 เป็นลบ, รวมทั้ง Ki-67 ต่ำ
- Luminal B — ER/PR เป็นบวก แม้กระนั้น Ki-67 สูง หรือ HER2 บางทีอาจเป็นบวก
- HER2‑Positive — ตัวรับ HER2 เป็นบวก ซึ่งจำเป็นที่จะต้องใช้ยาที่มุ่งเป้า HER2 ร่วมด้วย
- Triple‑Negative (TNBC) — ไม่มีตัวรับ ER, PR หรือ HER2 ซึ่งมักตอบสนองต่อยาเคมีบำบัดและภูมิต้านทานมากยิ่งกว่า

ความสำคัญของ subtype อยู่ที่การเลือกขั้นตอนการรักษาที่เหมาะสม ตัวอย่างเช่น ถ้าเกิดเป็น Luminal จะใช้ยาต่อต้านฮอร์โมนมีหน้าที่มาก ถ้าเป็น HER2+ จะใช้ยามุ่งเป้า และก็หากเป็น Triple‑Negative อาจใช้เคมีบรรเทาหรือภูมิคุ้มกันบำบัด

✨ การผ่าตัดแบบใหม่ที่ไม่ใช่แค่การตัด: รักษาเต้านมได้ ไม่จำเป็นต้องเศร้าใจ

แต่ก่อนเวลาได้ยินว่าจำเป็นต้อง "ผ่าตัดเต้านม" หลายคนมักรู้เรื่องว่าจำเป็นจะต้องตัดเต้านมอีกทั้งข้างออกเสมอ ซึ่งกระตุ้นให้เกิดความหวาดกลัวรวมทั้งเสียความเชื่อมั่นและมั่นใจในตัวเองไปมากมาย แต่ในยุคนี้วิถีทางเปลี่ยนไปมากมาย แพทย์จะพากเพียรสงวนเต้านมไว้ให้ได้มากที่สุด โดยดูว่าขนาดก้อนโรคมะเร็งอยู่ตรงไหน ใหญ่ขนาดไหน มีการกระจัดกระจายหรือยัง ถ้าอยู่ในตำแหน่งซึ่งสามารถตัดเฉพาะก้อนออกได้ ก็จะเลือกใช้แนวทางนี้ก่อน

เทคนิคใหม่ๆสำหรับเพื่อการผ่าตัด ดังเช่น การผ่าตัดแบบแผลเล็ก ซ่อนรอยแผลไว้ข้างๆหรือใต้ราวนม การผ่าตัดร่วมกับศัลยกรรมตกแต่งในทันที ทำให้ผู้เจ็บป่วยข้างหลังผ่าตัดยังคงรู้สึกมั่นใจได้อย่างเดิม  รักษามะเร็งเต้านม ไม่จำเป็นต้องรอกระทั่งรักษาหายและหลังจากนั้นก็ค่อยทำศัลยกรรมเสริมในภายหลัง

นอกนั้นยังมีการประเมินต่อมน้ำเหลืองสุดที่รักแร้ว่ามีการกระจายหรือไม่ โดยใช้แนวทาง Sentinel Node Biopsy ซึ่งช่วยลดโอกาสเกิดอาการแขนบวมในภายหลัง เป็นอีกหนึ่งวิถีทางที่ช่วยทำให้การดูแลและรักษาไม่เหลือร่องรอยให้ร่างกายและจิตใจเยอะเกินไป



✨ ฉายแสงแบบใหม่ IORT คืออะไร เพราะเหตุไรถึง "ยิงแสง" ตั้งแต่ยังอยู่ในห้องผ่าตัด

ในสมัยก่อน หลังผ่าตัดเต้านมเสร็จแล้ว คนเจ็บจะต้องกลับมาฉายแสงอีกบ่อยมากในตอนหลายสัปดาห์ บางบุคคลก็ทุกข์ยากลำบากกับการเดินทาง หรือมีผลข้างๆทางผิวหนังจากการฉายแสงแบบเดิมๆแต่ในปี 2568 นี้ มีเทคโนโลยีที่เรียกว่า IORT (Intraoperative Radiation Therapy) ซึ่งเป็นการฉายรังสีให้เสร็จในระหว่างการผ่าตัดเลย

แพทย์จะนำวัสดุอุปกรณ์เฉพาะเข้าไปในรอบๆที่ตัดก้อนโรคมะเร็งออก แล้วฉายแสงจุดนั้นโดยทันที ก่อนที่จะเย็บแผลปิด ซึ่งช่วยลดการเสี่ยงที่เซลล์ของโรคมะเร็งที่อาจหลงเหลือจะกลับมาเติบโตอีกครั้ง และยังลดโอกาสจำเป็นต้องเปล่งแสงซ้ำหลังผ่าตัดอีกด้วย

IORT เหมาะสำหรับคนไข้บางกลุ่ม ดังเช่น มะเร็งในระยะเริ่มต้น ขนาดเล็ก ไม่มีผู้กระทำระจายไปต่อมน้ำเหลือง และก็จำต้องอยู่ในเกณฑ์ที่แน่ๆที่แพทย์จะประเมิน ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ช่วยให้คนเจ็บไม่ต้องมารับการฉายรังสีหลายที และก็ยังช่วยให้จบการดูแลและรักษาเร็วขึ้นอีกด้วย

✨ เคมีบำบัดรักษากับฮอร์โมนบำบัดในปี 2568: ไม่ใช่แค่ยา แต่เป็นศาสตร์ส่วนบุคคล

ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยกลัวเคมีบรรเทา เนื่องจากว่าภาพจำของผมหล่น อาเจียน อ่อนล้า แม้กระนั้นที่จริงแล้วเคมีบำบัดรักษาในยุคสมัยใหม่ ไม่ได้ใช้กับทุกคน และไม่ได้ยิ่งนักเท่าที่เคย ยาเคมีบำบัดรักษา  มะเร็งเต้านม ในปี 2568 ถูกดีไซน์ให้เลือกใช้เฉพาะในกลุ่มที่ต้อง และยังสามารถตรวจยีนหรือระดับการเสี่ยงเพื่อประเมินว่าคนป่วยคนนี้จึงควรใช้เคมีบรรเทาหรือไม่

ในรายที่ไม่จำเป็นที่จะต้องใช้เคมีบำบัดรักษา หมอบางทีอาจเลือกให้ ยาต้านทานฮอร์โมน แทน ซึ่งเหมาะกับกลุ่มที่มีตัวรับฮอร์โมน ตัวอย่างเช่น ER หรือ PR บวก โดยยาจะปฏิบัติภารกิจยับยั้งการกระตุ้นของฮอร์โมนภายในร่างกายที่อาจก่อให้เซลล์ของโรคมะเร็งเติบโต ยาจำพวกนี้จำต้องกินตลอดนาน 5‑10 ปี สุดแต่แผนการรักษา

เดี๋ยวนี้ยังมีการใช้แบบร่วม ได้แก่ เคมีบรรเทาก่อนผ่าตัดเพื่อลดขนาดก้อน (neoadjuvant therapy) และหลังจากนั้นก็ค่อยผ่าตัดและก็ตามด้วยยาต้านทานฮอร์โมนอีกที เพื่อการดูแลรักษาครอบคลุมสูงที่สุด

✨ ยามุ่งเป้ารวมทั้งภูมิต้านทานบำบัดรักษา: มือสังหารโรคมะเร็งที่เลือกจุดมุ่งหมายได้ถูกจุด

เรากำลังอยู่ในสมัยที่การรักษาโรคมะเร็งไม่ได้ "ปูพรมยิง" แบบเมื่อก่อน แม้กระนั้นกลายเป็นการใช้ยาระบุไปที่จุดหมาย ยามุ่งเป้าหมาย (Targeted therapy) เป็นต้นว่า ยาที่ใช้กับคนป่วยกลุ่ม HER2+ จะไปจับกับโปรตีน HER2 บนผิวเซลล์ของโรคมะเร็งโดยเฉพาะอย่างยิ่ง ช่วยหยุดการแบ่งตัวของเซลล์โดยไม่ทำลายเซลล์ดีภายในร่างกายมากเท่าไรนัก

ส่วน ภูมิต้านทานบำบัดรักษา (Immunotherapy) เริ่มมีบทบาทเพิ่มขึ้นเรื่อยๆในกรุ๊ปโรคมะเร็งชนิด Triple Negative ที่ไม่มีฮอร์โมนใดให้ใช้ยาแบบเดิมๆได้ การใช้ยากระตุ้นภูมิคุ้มกันของร่างกายให้มาต่อสู้กับเซลล์ของโรคมะเร็งจึงเป็นหนทางที่น่าสนใจ เป็นต้นว่า ยากลุ่ม checkpoint inhibitor ที่เริ่มมีงานศึกษาค้นคว้าและทำการวิจัยในไทยมากขึ้นเรื่อยๆ  รักษามะเร็งเต้านม และก็ใช้ร่วมกับเคมีบรรเทาในบางครั้ง

แม้ยากลุ่มนี้จะยังราคาแพงสูง และก็เข้าถึงได้ยากในบางพื้นที่ แต่แนวโน้มคือภาครัฐแล้วก็โรงพยาบาลหลายที่เริ่มสนับสนุนให้ยากลุ่มนี้อยู่ในสิทธิ์รับรองสุขภาพมากขึ้น

✨ คุณภาพชีวิตข้างหลังการรักษา: หายแล้ว ดำเนินชีวิตถึงแม้ว่าจะดียิ่งขึ้นได้จริง

การรักษาบางทีอาจล่วงเลยไปแล้ว แต่ว่าชีวิตยังจำต้องเดินต่อ ผู้คนจำนวนไม่ใช้น้อยข้างหลังรักษาหายจากโรคมะเร็งเต้านม อาจรู้สึกยังคลุมเคลือ ร่างกายอ่อนแอ หรือเกิดภาวะสอดแทรกบางสิ่ง ยกตัวอย่างเช่น แขนบวมจากการตัดต่อมน้ำเหลือง ลักษณะของการเจ็บแผล หรือปัญหาที่เกิดจากทางจิตใจ เช่น ความกลัวว่าจะกลับมาเป็นอีก

การดูแลข้างหลังการรักษาก็เลยสำคัญไม่แพ้ตอนหวานใจษา คนป่วยควรจะมีทีมแพทย์ กายภาพบำบัด แล้วก็นักจิตวิทยารอช่วยดูแล บางคนอาจเข้าโปรแกรมฟื้นฟูแบบครบวงจรที่มีทั้งโภชนาการ การออกกำลังกายแบบเฉพาะบุคคล รวมถึงการปรับภาพลักษณ์ตนเอง

กำลังใจจากครอบครัวและคนที่อยู่รอบข้างสำคัญมาก บางบุคคลบางทีอาจไม่ต้องการคำปลอบโยนมากมาย แม้กระนั้นอยากได้พื้นที่ในการดำเนินชีวิตอย่างธรรมดาที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้

✨ การตรวจติดตามและคุ้มครองป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำ

แม้จะหายแล้ว แต่ว่าหมอก็ยังจะต้องติดตามอาการผู้ป่วยตลอด เนื่องจากว่าโรคมะเร็งสามารถกลับมาได้ข้างใน 5‑10 ปี หรือแม้กระทั้งต่อไป การตรวจเลือด รูปแมมโมแกรม หรือตรวจด้วยอัลตราซาวนด์เป็นระยะก็เลยสำคัญมาก

แพทย์จะกำหนดตารางตรวจตามลักษณะของโรคที่เคยเป็น การเสี่ยง และระยะเวลาข้างหลังการดูแลและรักษา โดยส่วนมากจะตรวจทุก 3‑6 เดือนในตอน 2 ปีแรก แล้วพอหลังจากนั้นก็ค่อยห่างขึ้นเมื่อไม่มีสัญญาณแตกต่างจากปกติ

นอกเหนือจากนี้ หญิงทั่วไปที่ยังไม่เคยเป็นก็ควรเริ่มตรวจคัดกรองตามอายุที่เหมาะสม ดังเช่นว่า 40 ปีขึ้นไป ถ้ามีประวัติครอบครัวควรจะหารือหมอเพื่อเริ่มเร็วกว่านั้น

✨ ความคาดหวังใหม่ของผู้หญิงไทย: รัฐจะต้องช่วยอะไร? สามัญชนควรเริ่มตรงไหน?

ความมุ่งหวังของคนป่วยโรคมะเร็งเต้านมในไทย คือ การเข้าถึงการวิเคราะห์รวมทั้งการดูแลรักษาที่เร็วที่สุดแล้วก็ถูกจุดที่สุด ซึ่งหมายถึงทั้งการมีเครื่องมือที่ทันสมัย มีแพทย์ผู้ชำนาญ และยาที่จำเป็นจะต้องสามารถใช้ได้จริงโดยไม่ติดเรื่องงบประมาณ

รัฐบาลควรสนับสนุนให้มีการกระจัดกระจายเครื่องแมมโมแกรมไปสู่โรงหมอในระดับอำเภอหรือจังหวัดมากขึ้นเรื่อยๆ เพิ่มจำนวนหมอเฉพาะทาง เกื้อหนุนงบประมาณสำหรับยาราคาแพง และเปิดพื้นที่ให้หญิงเข้าถึงความรู้ความเข้าใจเรื่องการตรวจเต้านมด้วยตนเองตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น

ส่วนในระดับราษฎร การเริ่มต้นดูแลตัวเอง ตั้งแต่การคลำเต้านมเองเดือนละครั้ง ไปตรวจสุขภาพรายปี หรือสนทนาเรื่องโรคมะเร็งเต้านมกับคนภายในครอบครัวให้แปลงเป็นเรื่องปกติ ก็เป็นจุดเริ่มต้นของการลดปริมาณผู้เจ็บป่วยที่พบโรคในระยะลุกลามได้แล้ว



ในโลกที่เทคโนโลยีก้าวหน้า โรคมะเร็งเต้านมไม่ใช่จุดสิ้นสุดของความหวังอีกต่อไป มันคือบทใหม่ของชีวิต ที่ถ้าเรารู้จักมันดีพอ เตรียมพร้อมให้ดี  มะเร็งเต้านม  เพียงพอ และมีระบบระเบียบสาธารณสุขที่ดีรอส่งเสริม พวกเราก็สามารถใช้ชีวิตต่อได้อย่างมาก มีคุณภาพ แล้วก็เชื่อมั่น

สามารถอ่านรายละเอียดได้ตามนี้ >> https://www.namarak.com/post/แนวทางการรักษาโรคมะเร็งเต้านม-2568

อย่าคอยให้ถึงวันที่สาย เริ่มตรวจคัด  รักษามะเร็งเต้านม กรองวันนี้ เพื่อพรุ่งนี้ที่ปลอดภัยกว่า ❤️